Serenade và Schubert

Đêm nay mình gặp được Schubert.

Đang lúc buồn chán mình lục lại playlist trong nhaccuatui, nghe những bản piano ngọt ngào nhẹ nhàng và đột nhiên một giai điệu trong trẻo và sâu đậm lạ thường khiến mình chú ý, cảm giác như đây chính xác là âm thanh mà đôi tai mình vẫn luôn khao khát. Mình mở lên nhìn tên bản nhạc thì thấy ghi "Serenade - Schubert" - Dạ Khúc. 

Bản Dạ Khúc bất hủ này được Franz Schubert sáng tác là để dành tặng sinh nhật một nàng thiếu nữ ông thầm yêu trộm nhớ. Ở châu Âu thời Trung cổ, các chàng trai thường có lối tỏ tình bằng cách ban đêm đến đứng dưới cửa sổ phòng ngủ của "người đẹp", mượn âm nhạc mà tự mình thể hiện tấm lòng qua giọng hát, tiếng đàn. Những khúc ca lãng mạn này được gọi là "serenade". Serenade thời Trung cổ và Phục hưng được biểu diễn không theo hình thức đặc biệt nào, chủ yếu là do một người tự hát và đệm bằng nhạc cụ mang theo được như guitar, mandolin.

Để làm nàng bất ngờ, Schubert đã nhờ một người bạn thân là ca sĩ đến hát bài này ngay dưới cửa sổ nhà nàng. Buổi tối hôm đó, cây đàn piano được bí mật khiêng vào vườn nhà nàng, sẵn sàng cho buổi diễn đầy độc đáo, lãng mạn. Duy có điều, Schubert quên không đến và cô gái lại đem lòng yêu chính chàng ca sĩ chứ không dành trái tim cho Schubert (trích Wikipedia). Đọc đoạn này mình thật lòng nghĩ là đã có âm mưu gì đó xảy ra chứ không hẳn là Schubert quên không đến. Còn nếu Schubert quên thật thì cô nàng kia đem lòng yêu anh ca sĩ cũng hợp lý thôi!

Còn mình thì mê đắm vì bản nhạc, bèn dốc sức tìm hiểu về nhạc sĩ. Đọc bài Wikipedia về cuộc đời Schubert mà mình suýt rơi nước mắt. Sinh ra trong gia đình nông thôn không lấy gì làm khá giả, nhờ người cha giáo viên mà Franz Schubert được tiếp cận với thế giới âm nhạc từ nhạc cụ ở trường và cả từ nhóm thợ mộc bí mật giúp ông vào kho đàn piano luyện tập. Điều này cho thấy đam mê âm nhạc của Schubert đã khiến những người xung quanh cảm động ra sao mà hết lòng nâng đỡ ông. Tài năng sớm phát tiết và được đón nhận bởi những người yêu quý, nhưng lại không vượt qua được những hạn chế xã hội để âm nhạc của ông được ghi nhận rộng rãi lúc sinh thời. Cũng như bao thiên tài nghệ thuật khác đầu thế kỷ XIX, ông sống kham khổ đến mức không thể cưới được nàng ca sĩ mình yêu vì không chứng minh được khả năng nuôi sống gia đình. Và thêm một thiên tài nữa của nhân loại đã chết sớm trong nghèo khó và bệnh tật khi Schubert ra đi năm 31 tuổi vì bệnh thương hàn. Vài chục năm sau âm nhạc của ông bắt đầu được phổ biến rộng rãi, ca tụng và 200 năm sau (thời nay) thì ông được gọi là một trong những nhà soạn nhạc vĩ đại nhất của nhân loại.

Khi hiểu thêm về con người nhạc sĩ, mình lại thấy yêu thêm những bản dạ khúc Schubert. Con người trải qua vô vàn khó khăn, trắc trở và nỗi buồn trong cuộc sống đó lại tỏa sáng dịu dàng đẹp đẽ nhường vậy trong từng bản nhạc. Một tâm hồn lãng mạn tuyệt đối, bất chấp hiện thực khắc nghiệt của đời thường. Vậy mới thấy, thế giới này chưa bao giờ rộng mở với những người lãng mạn.

Nhờ Wikipedia mà mình được biết về bảo tàng Schubert đặt tại chính ngôi nhà nơi ông sinh ra ở Vienna, thủ đô nước Áo. Mình đã đánh dấu bảo tàng này trên Google Maps và gắn mác "Muốn đi" lên đó. Lại thêm lý do nữa để tò mò về đất nước nhỏ bé ươm mầm nhiều tinh hoa ấn tượng này.